Birleşik Metal-İş Araştırma Merkezi'nin açıklaması şöyle;
TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) harcama gruplarına göre endeks rakamları, 2003 yıllı madde fiyatları ile İstanbul Halk Ekmek, zincir market cari ay internet fiyatları ve BİSAM Beslenme Kalıbı üzerinden yapılan hesaplamaya göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için aylık yapması gereken harcama tutarı Mayıs 2023 için 10 bin 72 liradır. Bu harcama tutarı sadece gıda için yapılması gereken minimum tutardır. Açlık sınırı üzerinden hanehalkı tüketim harcamaları esas alınarak yapılan hesaplama sonuçlarına göre ise yoksulluk sınırı 34 bin 838 lira olarak gerçekleşmiştir.
Sağlıklı beslenmek için her aile ferdinin alması gereken kalori miktarı farklılık göstermektedir. Yetişkin bir erkeğin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için tüketmesi gereken gıdaların aylık karşılığı 2.742 liradır. Bu değer yetişkin bir kadın için 2.635, 15-18 yaş bir genç için 2.838, 4-6 yaş arası bir çocuk için 1.857 liradır. Sağlıklı bir biçimde beslenmenin toplam aile bütçesine maliyeti ise 10 bin 72 lira olarak tespit edilmiştir. Bu tutar söz konusu ailenin sadece gıda için yapması gereken zorunlu harcama tutardır. Eğitim, sağlık, barınma, eğlence, ısınma, ulaşım gibi giderler ile birlikte bir ailenin yapması gereken harcama tutarı 34 bin 838 liraya ulaşmaktadır.
GÜNLÜK HARCAMA GEREKSİNİMİ 335 LİRA
Günlük harcamalarda Mayıs 2023'de en yüksek maliyet grubunu süt ve süt ürünleri grubu 114,65 liralık harcama gereksinimi ile oluşturmaktadır. Et, tavuk ve balık grubu için yapılması gereken minimum harcama tutarı ise 72.15 liradır. Sebze ve meyve için yapılması gereken günlük harcama tutarı ise 61.06 liraya ulaştı. Ekmek için yapılması gereken harcama tutarı günlük 23.4 liradır. Katı yağ ve sıvı yağ ise 19.13 liralık masraf yapılması gereken ürün gruplarıdır. Yumurta için 7.31, şeker, bal, reçel ve pekmez için ise 9.33 lira harcama yapılması gerekmektedir.
SEPETİN ÜÇTE BİRİNDEN FAZLASI SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ
Daha dar bir gruplandırmaya göre harcamalarda süt ve süt ürünlerinin payı yüzde 34.2 ile en yüksek paya sahiptir. Et, yumurta ve kurubaklagil grubunun payı yüzde 29.3 ile ikinci sıradadır. Sebze ve meyvenin harcamalar içindeki payı yüzde 18.2'dir. Ekmek, makarna vb. için ise pay yüzde 9.8'dir. Diğer gıda harcamalarının toplam içindeki payı ise yüzde 8.5'dir.
AİLE BİREYİNE GÖRE HARCAMA GEREKSİNİMİ
Her bir aile ferdinin sağlıklı beslenmesi için gereksinim duyduğu gıda grubu ve alması gereken kalori miktarı farklılık göstermektedir. Örneğin tüketilmesi gereken ekmek miktarı kadın ve erkek açısından anlamlı düzeyde farklıdır. Süt ve süt ürünleri tüketiminde 10-18 yaş arasındaki bir gencin harcama gereksinimi, yetişkin erkek ve kadından fazlayken, yumurta 4-6 yaş grubu için daha önemlidir. Günlük 335.74 liralık harcama içinde en maliyetli tüketim kalemi 32 lira ile 10-18 yaş arası bir gencin tüketmesi gereken süt ve süt ürünleri miktarıdır. 4-6 yaş arası bir çocuğun tüketmesi gereken yumurta miktarı yetişkinlerden fazladır.
