Gün içinde uyumak için ne kadar zaman harcıyorsunuz? Bu sorunun cevabı elbette kişiden kişiye değişir. Ancak bir araştırmaya göre, yetersiz uykunun bilişsel performansınız üzerinde ciddi bir etkisi var. Araştırmaya katılan uzmanlara göre, fiziksel egzersiz ve uyku beynin ömrünü uzatmada el ele gidiyor.
Çalışma için başlangıçta en az elli yaşında olan katılımcılar seçildi. Bu kişilerde bunama veya diğer bilişsel bozukluklar yoktu. Araştırmacılar, iki yıllık aralıklarla on yıldan fazla bir süredir katılımcılardan veri topladı. Başlangıçta, katılımcılara egzersiz alışkanlıkları ve gece uyku saatleri soruldu. Daha sonra her görüşmede bilişsel bir değerlendirme yapılmıştır.
KRONİK UYKUSUZLUK ALZHEIMER SEBEBİ
Araştırmacılar daha sonra fiziksel egzersiz ve uyku süresinin bilişsel esenlik üzerindeki hem bağımsız hem de ortak ilişkilerini incelemek için modeller kullandılar. Sonuç olarak, düşük fiziksel aktivite ve yetersiz uyku, daha kötü bilişsel performansla ilişkilendirildi.
Başlangıçta, iyi egzersiz alışkanlıklarına sahip olanlar en iyi performansı gösterdi. Ancak zamanla, düzenli egzersiz yapan ancak yeterince uyumayanlar, çok az uyuyan ancak egzersiz yapmayanlarla aynı bilişsel gerilemeyi yaşadılar.
Öte yandan kişinin uyku kalitesi bozulduğunda beyin hücreleri daha hızlı ölür ve beyin atrofisi denilen büzülme hızlanır. Kronik uykusuzluğa sahip bir kişide Alzheimer risk genleri de varsa bu risk çok daha fazladır.
BİR YETİŞKİN NE KADAR UYUMALI?
Çeşitli nedenlerle çok fazla uykudan mahrum kalınırsa beyindeki amiloid miktarı artarak beyinde hasara neden olur. Bu proteinin temizlenmesi ancak uyku sırasında mümkün olur. Bir kişinin beynindeki amiloid yükü, gelecekteki Alzheimer riskini de gösterir.
Uzmanlara göre bir yetişkinin ortalama 6-8 saat uykuya ihtiyacı var. Vücut fonksiyonları yavaşladığından ve gün içindeki aktivite süresi kısaldığından çok ileri yaşlarda uyku süreleri de kısalır.