Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayınlanan Ocak 2024 kısa vadeli dış borç istatistikleri açıklandı. Yayımlanan tablo endişe verici.
KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU DÜŞTÜ
Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 2,2 artışla 69,9 milyar dolara yükselirken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 2,7 azalarak 58,8 milyar dolara geriledi.
BANKALAR BORÇLANMAYI ARTIRDI
Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2023 sonuna göre yüzde 5 artarak 13,2 milyar dolara çıktı. Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde 2,3 azalarak 19,5 milyar dolara, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı yüzde 1,4 azalışla 20,4 milyar dolara geriledi. Yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları da geçen yıl sonuna göre yüzde 10,8 yükselişle 16,8 milyar dolar oldu.
Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2023 yıl sonuna göre yüzde 3,4 azalarak 51,7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
ÖZEL SEKTÖRÜN BORCU YÜKSEK
Özel sektörün kısa vadeli dış borcu da 93,1 milyar dolarla oldukça yüksek bir seviyede yer aldı. Söz konusu durum, özel sektörün döviz cinsinden finansman ihtiyacının yüksek olduğunu ve bu durumun kur riskini artırdığını ortaya koydu. Kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonuna bakıldığında, yüzde 50,5’i dolar, yüzde 22,5’i avro, yüzde 10,8’i TL ve yüzde 16,2’si diğer döviz cinslerinden oluştu.
KALAN VADE ENDİŞE VERİCİ
Ayrıca orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku 225,4 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
Öte yandan kısa vadeli dış borç stokunun Ocak ayında azalmış olması sevindirici bir gelişme olsa da, genel tablo hala endişe verici. Özel sektörün yüksek borçlanma seviyesi ve kalan vadenin yüksekliği, Türkiye'nin dış borçlanma riskini artırıyor. Bu riskin azaltılması için üretime dayalı bir büyüme modelinin geliştirilmesi ve dış borçlanmaya olan bağımlılığın azaltılması gerekiyor.
