Pandemi zamanı sık sık ortaya çıkan konkordato haberleri Türkiye’de faizlerin yükselmesine bağlı olarak yeniden artmaya başladı. Neredeyse Türkiye’de tüm sektörlerde peş peşe konkordato haberleri gelirken büyük şirketleri iflas korkusu sardı.
FİNANSA ERİŞİM SORUNU YAŞAYAN ŞİRKETLERİ BİR DE FAİZ VURDU
Son dönemde finansa erişim noktasında sıkıntı yaşayan firmalar bir de Merkez Bankası’nın faizleri yükseltmesine bağlı olarak olarak maliyet sorunu yaşamaya başladılar. Ekonomik krizin derinden vurduğu firmalar yaşanan bu son gelişmelerin ardından çareyi konkordato başvurularında buluyor.
Türkiye’de yaşanan ekonomik kriz sadece KOBİ’leri değil büyük şirketleri de vurmaya devam ediyor.
Türkiye hemen hemen her sektör de konkardato haberleri gelirken sektör temsilcileri yaşadıkları sıkıntıları Dünya gazetesinden Nurdoğan Arslan Ergün’üne anlattı:
“Daha büyük sıkıntılar duyabiliriz”
TOBB Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sektör Meclis Başkanı Şeref Fayat, ekonomik olarak zor bir yıla girildiğine işaret etti. Fayat, “Bu sebeple birçok sektörde olduğu gibi bizim sektörde de sıkıntılar var. Henüz finansmana ulaşabilen, finansmanı yönetebilen sektörün büyük oyuncularında sıkıntı duymadık.
Ancak bizlere fason iş yapan yıkama, dikim ve paket atölyelerinde çok fazla kapanmalar ve ödeme güçlüğü görmekteyiz. Önümüzdeki süreçte özellikle yılın ilk yarısında ana pazarda talep azlığı ve kur baskısı sebebiyle maalesef daha büyük sıkıntılar duyabiliriz” vurgusu yaptı.
"Ticari borçlar kapsam dışı tutulsun"
Konfeksiyon yan sanayii sektöründe henüz konkordato ilan eden firma bulunmadığını söyleyen Konfeksiyon Yan Sanayicileri Derneği (KYSD) Başkanı Murat Özpehlivan, “Konfeksiyon yan sanayi sektörü hazır giyimin dışında savunma, ev tekstili, dış mekan, otomotiv gibi birçok farklı endüstri dalına hizmet sunuyor.
Ama hazır giyim tarafında yaşanması olası konkordatolar sektör firmalarımızı da olumsuz etkileyecek” dedi. Bu nedenle konkordato sisteminin sadece finansal ve kamusal borçları kapsaması gerektiğini ifade eden Özpehlivan, ticari borçların bu kapsamın dışında tutulmasını talep etti.
“Önümüzdeki günler daha sancılı olacak”
Konkordato haberlerinin en fazla geldiği ev tekstili sektörünün üst örgütü Türkiye Ev Tekstili Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TETSİAD) Başkanı Hasan Hüseyin Bayram, global ekonomik kriz, döviz kurundaki dalgalanmalar, artan maliyetler ve yüksek banka faizlerinin olumsuz etkileri nedeniyle sıkıntı yaşayan firma sayısının önümüzdeki günlerde daha da artacağını söyledi.
Firmaların ayakta kalmakta zorlandığını ifade eden Bayram, “Sadece bankalar, faiz oranları demek de yanlış olur. İstanbul, Bursa ve Denizli başta olmak üzere ülkemizin her bölgesinde faaliyet gösteren ev tekstili sanayicilerimizi etkileyen en büyük olumsuz durumların başında aslında küresel krizler ve özellikle son yıllarda yaşanan bölgesel savaşlar geliyor. Çünkü ev tekstili sektöründe firma profillerimizin çoğunluğunu ihracatçı oluşturuyor” dedi.
Bayram’a göre, tüm bu olumsuzlukların önlenebilmesi için devletin sanayicilere hem finansal hem de enerji kullanımı anlamında daha fazla destek sağlaması gerekiyor ki, küresel krizlerin yaşandığı dönemde firmaların yükleri bir nebze olsun hafifleyebilsin.
Bayram, “Güçlü devletler ancak üretim yaparak, sanayisine katkı sağlayarak varlıklarını devam ettirirler. Biz de güçlü bir ülkeyiz. İnanıyorum ki devletimizde her zaman olduğu gibi bu dönemde de bizlerin yanında olacak” yorumunu yaptı.
“Bu faizlerle işi döndürmek imkansız”
Boya sanayi sektöründe henüz konkordato haberi gelmediğini söyleyen Boya Sanayicileri Derneği (BOYSAD) ve İSO Kimya Sektör Başkanı Kenan Baytaş, ancak sıkıntıların giderek büyüdüğünü kaydetti. Böyle giderse başvurular geleceğine işaret eden Baytaş, “Yüzde 55-57 faiz oranlarıyla finansa ulaşmak imkansız. Enflasyonun bu kadar yukarıda olması talebi iyice daralttı.
Özellikle inşaat boyalarında 2023 yılında iç talep yüzde 18 daraldı. Kentsel dönüşüm projeleri yapılıyor ama bu bize henüz dönmedi. Sektör sanayi boyalarıyla ayakta kalmaya çalışıyor.
Gemi inşaa boyalarında zaten yönetmelik gereği satışlar durdu. Gemilerimiz boyanmak için Yunanistan’a gidiyor. Satın alma için yabancı girişimler oldu ama onlar da başka ülkelere kaydılar. Çünkü bu maliyetlerle Türkiye’de üretim imkansız hale geliyor” değerlendirmesi yaptı.
"Zombi şirketlerde çöküşler başlayacak"
Kağıt ve karton ambalaj sektöründe henüz konkordato ilan edilmediğini söyleyen Kağıt ve Karton Ambalaj Sanayicileri Derneği (KASAD) Başkanı Alican Duran, ancak piyasanın nakde sıkıştığını, bugünkü faiz yükü altında kimsenin kredi alamadığını belirtti. Yerel seçim sonrası biraz daha sıkılaşmanın başlayacağını öngören Duran, “Bugün ayakta kalmak mucize gibi. Ama sonrasında daha da zorlaşacak.
Dolayısıyla uzun zamandır konuşulan ‘zombi’ şirketlerde çöküşler başlayacak gibi duruyor. 2024 yılı içinde çok zorlanacağımız kesin” dedi. Avrupa’daki verilerin de hala iyi olmadığını ifade eden Duran, “İkinci yarıda toparlarız diyoruz ama bu sadece bir umut. Toparlamaya dair somut bir veri yok elimizde” diye konuştu.